|
گوگل و حفظ حريم خصوصي کاربران
از زماني که
PI
گوگل را به عنوان نامزد دريافت جايزه «برادر بزرگ» در سال ۲۰۰۳
ميلادي معرفي کرد، بحث‌هاي زيادي بين مخالفان و موافقان گوگل
درگرفته است.
PI
که سازماني مستقل و غير دولتي است در زمينه حفظ حريم خصوصي
فعال است و هر ساله جايزه‌اي را به فعالترين افراد يا موسساتي
که در زمينه نقض حريم خصوصي تلاش مي‌کنند، اعطا مي‌کند. برادر
بزرگ عنواني است که از
نام
رمان ۱۹۸۴ برگرفته شده است. در اين رمان جورج ارول جهان را در
سال ۱۹۸۴ به تصوير مي‌کشد و برادران بزرگ را به عنوان ناظر
اعمال مردم معرفي مي‌کند.
لوگوي گوگل
با وجودي که جايزه برادر بزرگ در سال ۲۰۰۳ به گوگل نرسيد،
اما بحث در مورد خدمات گوگل و اهدافي که اين شرکت از ارائه اين
خدمات دنبال مي‌کند، همچنان ادامه دارد. کار به جايي رسيده است
که بعضي از منتقدين گوگل، سرويس‌هاي امنيتي را پشت اين شرکت
مي‌دانند و معتقدند گوگل از حمايت‌‌هاي مادي و معنوي اين
سرويس‌ها بهره‌مند است.
نمايي از جايزه برادر بزرگ
موتور جستجوي گوگل که در سال ۱۹۹۸ تاسيس شد، اندک اندک جاي خود
را در بين ساير رقباي قدر باز کرد. استفاده از الگوريتم‌هاي
جديدي که دقت جستجو را تا حد زيادي بالا مي‌برد باعث شد تا
گوگل کفه بازار موتورهاي جستجو را به نفع خود سنگين کند.
توانايي خارق‌العاده گوگل در جستجوي وب و ايجاد فهرستي
از محتواي سايت‌هاي مختلف، زمان کوتاه جستجو و سرعت بالاي
ارسال نتايج از نکات قوت گوگل است. در حال حاضر بيش از ۷۵ درصد
ورودي به بسياري از سايت‌ها از طريق گوگل است.
سيستم آگهي منحصر به فرد گوگل در موفقيت روز افزون و کسب
درآمدهاي چند صدميليون دلاري در سال نقش به سزايي داشته است.
برخلاف روش‌هاي سنتي تبليغ که بدون توجه به نيازهاي کاربر،
به يکباره صفحات تبليغاتي در برابر کاربر ظاهر مي‌شوند(بعضا
اين روش‌ها مي‌توانند ضد تبليغ هم باشند)، در اين روش، تبليغات
کاملا متناسب با نيازهاي مخاطب انجام مي‌شود. به عنوان مثال
وقتي کاربر در سايت گوگل اقدام به جستجو در مورد «رباتيک»
مي‌کند، تبليغ ميزباني وب در برابرش ظاهر نمي‌شود. در قسمت سمت
راست صفحه کادري براي تبليغ در نظر گرفته شده است که سايت‌هايي
متناسب با کلمات کليدي جستجو به صورت متني و مجزا از نتايج
جستجو به کاربر معرفي مي‌شوند.
همزمان با بزرگ‌تر شدن گوگل و گسترش حوزه‌هاي فعاليت آن، نقد
صاحب نظران و مدافعان حوزه خصوصي افزايش يافت. در راس منتقدان
گوگل سازمان‌هايي مانند
PI
قرار دارند که اتهامات سنگيني را متوجه گوگل نموده‌اند.
اتهاماتي که
PI
به گوگل وارد کرده مبتني بر ۹ ماده به شرح زير است:
۱- کوکي‌هاي گوگل مادام‌العمر هستند:
تاريخ انقضاي کوکي‌هاي گوگل سال ۲۰۳۸ است. اين کوکي‌ها يک کد
شناسايي يکتا بر روي ديسک‌سخت قرار مي‌دهند. با هر بار مراجعه
به سايت گوگل، يک کوکي بر روي دستگاه قرار مي‌گيرد. در صورتي
که از قبل کوکي موجود باشد، متن آن خوانده شده و کد يکتاي آن
ارسال مي‌شود.
۲- گوگل همه چيز را ذخيره مي‌کند:
گوگل در رابطه با هر جستجو اطلاعاتي شامل کد کوکي، آدرس
IP،
زمان و تاريخ، عبارات جستجو و پيکربندي مرورگر را ذخيره
مي‌نمايد. به اين ترتيب اين امکان وجود دارد که گوگل نتايج
جستجو را با توجه به شماره
IP
شخصي‌سازي کند.
۳- گوگل به صورت نامحدود داده‌هاي کاربران را ذخيره مي‌کند:
شواهدي در دست است که نشان مي‌دهد گوگل قادر است همه اطلاعات
کاربران را که جمع‌آوري و ذخيره مي‌کند، مورد استفاده قرار
دهد.
۴- گوگل تاکنون مشخص نکرده است که به چه دليل به اين داده‌ها
نياز دارد:
پرسش‌هايي که تاکنون در مورد حفظ حريم شخصي از گوگل شده است تا
کنون بي پاسخ مانده‌اند.
۵- گوگل نيروهاي امنيتي را به استخدام خود در آورده است:
گوگل در صدد استخدام نيروهاي با سابقه خدمت در سازمان‌هاي
امنيتي است. به عنوان مثال يکي از مهندسين کليدي گوگل با نام
Matt Cutts
قبلا در استخدام آژانس امنيت ملي (NSA)
بوده است.
۶- نوارابزار گوگل جاسوسي
مي كند:
بنابه مفاد سياست‌‌هاي حريم شخصي(Privacy
Policy)
گوگل، نوارابزار مجاني گوگل با وجود قابليت‌هاي فراواني که
دارد، گزارش همه صفحاتي
را
که در مرورگر بازديد مي‌شوند،
ارسال مي‌كند.
علاوه بر اين کوکي‌هاي موجود بر روي سيستم را نيز مي‌خواند.
بدتر از اين، فرايند به‌روز رساني نوار ابزار است که به صورت
خودکار و بدون اخذ مجوز انجام مي‌شود. بيشتر توليدکنندگان
نرم‌افزار براي انجام اين کار نظر کاربر را جويا مي‌شوند. در
اين صورت در دستگاه‌هايي که نوارابزار گوگل نسب شده است،
دسترسي هميشگي به محتواي ديسک سخت در هر بار ارتباط با گوگل که
در طول روز معمولا چندين بار اتفاق مي‌افتد وجود دارد.
۷- ذخيره سازي نسخه
cache
غير قانوني است:
به نظر مي‌رسد که نگهداري يک نسخه از محتواي سايت‌ها توسط گوگل
مطابق قوانين کپي رايت غيرقانوني است. در صورتي که مدير يک
سايت مايل به تغيير محتواي سايت خود باشد (به هر دليلي از جمله
وجود محتواي نادرست و اشتباه بر روي سايت) نسخه قديمي نزد
گوگل نگهداري مي‌شود.
۸- گوگل با کاربران خود برخورد دوستانه‌اي ندارد:
در حال حاضر ۷۵ درصد از مراجعات به بيشتر وب سايت‌ها توسط گوگل
هدايت مي‌شوند. با توجه به اينکه مديران سايت‌ها مايل به
افزايش ترافيک سايت خود هستند، لذا نمي‌توانند نسبت به
قابليت‌هاي گوگل در اين زمينه بي‌توجه باشند. از سوي ديگر در
صورتي که مديران سايت‌ها بخواهند از ضعف‌هاي موجود در
الگوريتم‌هاي نيمه محرمانه گوگل بهره‌برداري کنند، توسط گوگل
مجازات مي‌شوند و ترافيک موجود بر روي سايت‌شان به ناگهان از
بين مي‌رود. تاکنون هيچ استانداردي توسط گوگل در زمينه روش
جستجو و امتياز دهي سايت‌ها منتشر نشده است. علاوه بر اين هيچ
فرايند استينافي هم براي سايت‌هاي مجازات شده پيش‌بيني نشده
است. گوگل کاملا غير پاسخگو است.
۹- گوگل بمب ساعتي از بين برنده حريم خصوصي است:
با وجود حدود ۲۰۰ ميليون جستجو در روز توسط گوگل، که بيشتر
آنها از خارج از آمريکا انجام مي‌شود، گوگل به سمت بوجود آوردن
يک فاجعه نقض حريم خصوصي پيش مي‌رود.
لوگوي
GMail
از سوي ديگر موافقان گوگل تلاش زيادي را براي تبرئه اين شرکت
در برابر اتهامات وارده انجام داده‌اند. نمونه‌اي از دفاعيات
انجام شده را مي‌توان در
اينجا ديد.
واقعيت اين است که علي‌رغم همه تلاش‌هاي انجام شده براي تبرئه
گوگل،
پاسخ بسياري از سوالات هنوز مبهم است. استدلال‌هاي ارائه شده
عموما با اين رويکرد هستند که کاربران مي‌توانند به گوگل اجازه
بعضي از فعاليت‌هاي مشکوک را ندهند (مانند قرار دادن کوکي بر
روي دستگاه)، شناخت کاربران به صورت دقيق امکان‌پذير نيست و يا
اينکه مراکز ديگري نيز چنين فعاليت‌هايي انجام مي‌دهند و
بنابراين اتهامي به گوگل وارد نيست. هرچند اين استدلال‌ها درست
است ولي نمي‌تواند تبرئه کننده کامل گوگل از اتهامات وارده
باشد. در چارچوب استدلال‌هاي مدافعان گوگل، کاربران عادي
اينترنت که تخصص زيادي ندارند (و درصد قابل توجهي از کاربران
اينترنت را تشکيل مي‌دهند) همچنان در معرض خطر هستند.
با ديدي
خوش‌بينانه مي‌توان از اشکالاتي که به استدلال‌هاي موافقين
گوگل وارد است چشم‌پوشي كرد، ولي توسعه فعاليت‌هاي گوگل در
حوزه‌هاي جديدي مانند وبلاگ، ارائه
mail
مجاني با حجم بالا و همچنين شبکه اجتماعي
Orkut
سوالات جديدي را به ذهن متبادر مي‌کند.
بخشي از صفحه اصلي
Orkut
گوگل ادعا مي‌کند با استفاده از کوکي‌هايي
که بر روي دستگاه‌ها قرار مي‌دهد قادر به شناسايي اشخاص نيست.
کوکي‌هاي گوگل تا سال ۲۰۳۸ معتبر هستند و در اين بازه زماني،
شاخص همه جستجوهاي کاربران هستند. ترکيب اين کوکي‌ها با
کوکي‌هاي
Orkut
امکان شناسايي دقيق افراد را براي گوگل فراهم مي‌آورد. علاوه
بر اين
Gmail
اين تصوير را با نگهداري سابقه‌اي طولاني از تبادلات
الکترونيکي افراد شفاف‌تر مي كند. همه پيام‌هاي ارسالي و
دريافتي به هر فرد در يک مکان علامت‌گذاري، ذخيره و مرتب
مي‌شوند. در کنار اين پيام‌ها مقصد و مبدا آنها هم نگهداري
مي‌شود که براي تحليل ترافيک مورد استفاده قرار مي‌گيرند.
جستجوهاي انجام شده بر روي وب و شبکه اجتماعي (Orkut)
و همچنين خريد‌ها هم در کنار اين اطلاعات ذخيره مي‌شوند. اين
اطلاعات به سادگي مي‌تواند در اختيار مقامات مجري قانون و يا
شرکت‌هاي تجاري قرار گيرند.
در کنار نکات فوق جالب است به بندهايي از سياست حريم شخصي
Gmail
توجه شود که اذعان دارد نامه‌هاي کاربران پس از حذف شدن و حتي
پس از قطع اشتراک کاربر (براي بازه زماني نامشخصي) توسط گوگل
نگهداري مي‌شود.
شايد نتوان در حال حاضر در مورد گوگل و فعاليت‌هايش به صورت
قطعي اظهار نظر کرد. اتهاماتي به اين شرکت وارد شده و افراد
زيادي در سراسر دنيا به فعاليت‌هاي گوگل اعتراض دارند و شواهد
متعددي را ارائه مي‌کنند. کليد حل معما در گذر زمان و انجام
تحقيقات و مطالعات بيشتر است. تصميم‌گيري در مورد استفاده از
خدمات گوگل در اين فاصله بر عهده اشخاص است و با توجه به نکاتي
که ذکر شد اعمال پاره‌اي محدوديت‌ها خالي از فايده نيست.
|
